WhatsAppfraude: hoe herken en voorkom je het? 

| Leestijd: 4 minuten
Laatst bewerkt: 25 maart 2024

WhatsAppfraude: hoe herken en voorkom je het? 

In een digitale wereld als nu zijn er steeds meer mogelijkheden voor oplichting. Cybercriminelen komen steeds dichterbij, een enge, maar helaas realistische gedachte. Zo wordt er steeds vaker gebruikgemaakt van je identiteit, zonder dat je dat doorhebt. Het afgelopen jaar is er een enorme toename te zien in het aantal meldingen van WhatsAppfraude. Uit cijfers van de Fraudehelpdesk is gebleken dat er op 1 oktober van dit jaar 9605 meldingen ontvangen zijn. Dat is bijna verviervoudigd ten opzichte van 2019. In deze blog lees je onder andere hoe WhatsAppfraude te herkennen en te voorkomen is. 

Oorzaken toename WhatsAppfraude  

De enorme stijging in het aantal meldingen van WhatsAppfraude heeft verschillende oorzaken. Uit onderzoek van de politie is gebleken dat de meeste slachtoffers tussen de 60 en 70 jaar oud zijn. Cybercriminelen spelen in op kwetsbare slachtoffers. Een van de redenen van de enorme toename is de coronacrisis. In deze tijden hebben deze kwetsbare groepen minder fysiek contact met hun naasten. Om de eenzaamheid waar mogelijk te beperken zijn deze senioren online actiever geworden, zo ook op WhatsApp. Omdat de politie de enorme toename opmerkte, heeft zij het doen van aangifte tegen WhatsAppfraude gemakkelijker gemaakt. Dit kan nu volledig online, hierdoor doet men sneller aangifte.  

Hoe herken je WhatsAppfraude? 

WhatsAppfraude is over het algemeen vaak aan dezelfde aspecten te herkennen. Hierdoor denken mensen er vaak te gemakkelijk over, waardoor ze denken toch niet slachtoffer te worden. Helaas blijkt uit de praktijk het tegenovergestelde. Criminelen komen vaak binnen door een WhatsAppbericht te versturen vanaf een ander nummer. Vaak gaat dit in naam van een verwant, zoals een zoon of dochter. Deze zogenaamde ‘verwant’ meldt dat hij/zij een nieuw nummer heeft. Het gesprek wordt gaande gehouden waarna er snel wordt overgegaan tot actie, namelijk het vaststellen van een acuut probleem. Er wordt gevraagd om geld over te maken, waar vaak enige haast achter zit. Wanneer je de desbetreffende persoon wilt bellen ter controle meldt hij of zij dat dit niet mogelijk is. 

Het kan ook voorkomen dat een crimineel zichzelf toegang verleent tot jouw WhatsApp. Bij deze vorm van WhatsAppfraude is het belangrijk om extra alert te zijn, aangezien er gewerkt wordt vanuit het bestaande telefoonnummer. Hiervan gaat het slachtoffer er automatisch vanuit dat dit gaat om zijn of haar zoon of dochter. Let op de manier van communiceren van de desbetreffende persoon, vaak is dit anders dan hoe (bijv.) je echte zoon of dochter met je zou communiceren.  

Hoe voorkom je deze vorm van cybercrime? 

Zoals in alle gevallen is ook hier voorkomen beter dan genezen. Gelukkig zijn er steeds meer manieren waarop WhatsAppfraude kan worden voorkomen. Wanneer criminelen gebruik maken van een ander nummer is het verstandig om de desbetreffende persoon na te bellen ter controle. Zo kan je verifiëren of dit inderdaad de juiste persoon is. Let er wel op dat een crimineel ook een opgenomen geluidsfragment kan afspelen, blijf dus altijd alert. Stel bijvoorbeeld vragen die enkel jouw verwant juist kan beantwoorden. 

Ook kunnen criminelen gebruik maken van je telefoonnummer met bijbehorende verificatiecode, op deze manier kunnen zij vanuit jouw telefoonnummer anderen benaderen. Daarom is het belangrijk om bij instellingen ‘verificatie in 2 stappen’ in te schakelen. Ook mag een verificatiecode nooit doorgestuurd worden naar anderen, deze dien je alleen zelf te gebruiken. 

Omdat WhatsAppfraude enorm toeneemt, is het belangrijk dat je je bewust bent van de gevaren en dat je weet hoe je jezelf hiertegen moet beschermen. Blijf dus altijd alert en neem telefonisch contact met de desbetreffende persoon op. Ook is het belangrijk om aangifte te doen wanneer je te maken hebt gehad met WhatsAppfraude, op deze manier kan het probleem steeds beter bestreden worden. Het doel is uiteraard om het de cybercriminelen zo moeilijk mogelijk te maken waardoor zij geen gebruik meer kunnen maken van jouw identiteit. 

Benieuwd naar andere tactieken van cybercriminelen? Meer weten over andere online gevaren? Lees dan onze andere informatiebeveiligingspagina.

 
Delen: WhatsAppfraude: hoe herken en voorkom je het? 

Door

- Stefan Schepers
security professional
StefanSchepers